اجاره به شرط تملیک درختان میوه دار(مثمر) چیست؟
اجاره به شرط تملیک درختان مثمر یکی از عقود نوین در حوزه کشاورزی و باغداری است که به کشاورزان و باغداران امکان می‌دهد درختان میوه‌دار را به صورت اقساطی تملک کنند. در این عقد، مالکیت درختان در پایان دوره اجاره و با شرایط خاص، به مستأجر منتقل می‌گردد.
مفهوم اجاره به شرط تملیک درختان میوه دار
اجاره به شرط تملیک درختان مثمر، نوعی عقد اجاره است که در آن، مالک درخت (مشتریان باغ بازار به عنوان موجر) درختان میوه‌دار (نخل خرما،انگور،گردو و …) را برای مدت معین با شرایط خاصی به مستأجر (شرکت باغ بازار ) اجاره می‌دهد. مستأجر در طول مدت اجاره، مالک منافع درختان (مانند ارزش حاصل از رشد و میوه) است و در قبال آن، اجاره‌بها به موجر پرداخت می‌نماید.
نکته کلیدی: در پایان مدت اجاره، با تحقق شرایط مندرج در عقد، مالکیت درختان مثمر به مستأجر (باغ بازار ) منتقل می‌گردد.
مراحل اجاره به شرط تملیک درختان مثمر
اجاره به شرط تملیک درختان مثمر، مراحلی به شرح زیر را طی می‌نماید:
- انتخاب و خرید درختان: مشتری درختان میوه‌دار مورد نظر خود (مانند درختان سیب، گردو یا انار) را از طرح باغ دار انتخاب کرده و خریداری می کند .
- انعقاد قرارداد: طرفین (موجر و مستأجر) با توافق بر سر شرایط، اقدام به تنظیم و امضای قرارداد اجاره به شرط تملیک درختان می‌نمایند.
- پرداخت اجاره‌بها: مستأجر در طول مدت اجاره، اقساط ماهیانه (اجاره‌بها) را به موجر پرداخت می‌نماید.
- انتقال مالکیت: در صورت اتمام موفقیت‌آمیز اقساط و با تحقق سایر شرایط مندرج در قرارداد، مالکیت درختان به مستأجر منتقل می‌گردد.
مزایای اجاره به شرط تملیک درختان مثمر
- امکان توسعه باغداری اقساطی: این روش به کشاورزان اجازه می‌دهد درختان میوه‌دار را بدون نیاز به سرمایه اولیه زیاد، به صورت اقساطی تملک کنند.
- تنوع درختان قابل اجاره: طیف وسیعی از درختان مثمر مانند میوه‌های گرمسیری، سردسیری یا خشکبار، قابل اجاره به شرط تملیک می‌باشند.
- سهولت در گسترش فعالیت کشاورزی: فرآیند اجاره درختان نسبتاً ساده است و بدون نیاز به وثیقه‌های سنگین انجام می‌پذیرد.
ویژگی‌های حقوقی اجاره به شرط تملیک درختان مثمر
- عقد رضایی: برای انعقاد عقد، صرف رضایت طرفین کفایت می‌نماید و نیازی به تشریفات خاصی نیست.
- عقد لازم: پس از انعقاد، برای طرفین لازم‌الاجرا بوده و قابل برهم‌زدن یک‌طرفه نمی‌باشد.
- شروط ضمن عقد: طرفین می‌توانند شروطی را ضمن عقد درج نمایند، مشروط بر اینکه مخالف شرع و قانون نباشد.
- انتقال مالکیت تعویقی: مالکیت درختان در ابتدای امر منتقل نمی‌گردد و منوط به پرداخت کامل اقساط است.
تکالیف مستأجر (باغ بازار )
- پرداخت منظم اجاره‌بها: اقساط را در سررسیدها پرداخت نماید.
- حفظ و نگهداری: مسئول نگهداری درختان بوده و خسارات را جبران کند.
- خودداری از انتقال: تا تملیک کامل، حق انتقال ندارد.
- حسن نیت: با انصاف تعهدات را اجرا کنند.
- اطلاع‌رسانی: در صورت مشکل، طرف دیگر را مطلع نمایند.
