میانگین بلند مدت بارندگی سالیانه در منطقه جیرفت حدود 220 میلیمتر است. در 24 ساعت گذشته، مناطقی که پروژه های مرتبط با احداث نخلستان های مدرن شرکت باغ بازار در آنها در حال اجراست (جیرفت، منوجان و کهنوج) بارشهای قابلتوجهی را در حدود 60 میلیمتر تجربه کردهاند و پیشبینی ادامه بارش و آسمان ابری در روزهای نزدیک و تا سه روز آینده وجود دارد. این دور تازه بارندگی میتواند عامل موثری برای پر کردن سفرههای زیرزمینی، کاهش فشار آبی کوتاه مدت و آماده سازی زمین برای کاشت نهال های جدید باشد.
اثرات فوری این مقدار بارش چیست؟
بارش های اخیر موجب بازپر شدن ذخایر خاک و افزایش رطوبت پایدار و کاهش فوریِ فشار روی منابع آبی مصنوعی شده است. وقتی مخازن و سفرههای آبخوان تجدید شوند، وابستگی به چاهها و آبیاری کمتر شده و هزینه عملیاتی کاهش پیدا میکند .رطوبت مناسب خاک اجازه میدهد که نهالها در زمانی که استرس آبی کم است کاشته شوند؛ این باعث پیوند بهتر ریشه و رشد اولیه قویتر میشود.
از این مقدار بارش چقدر آب برای هر هکتار به دست می آید؟
در شرایطی که کمبود منابع پایدار آب، یکی از اصلیترین چالشهای کشاورزی ایران به شمار میرود، بارندگیهای اخیر در جنوب کرمان، بهویژه ثبت حدود ۶۰ میلیمتر بارش در منطقه جیرفت طی 24 ساعت گذشته، یک خبر بسیار مهم و امیدبخش برای آینده باغداری منطقه است. در علوم کشاورزی، یک قاعده ساده و کاربردی وجود دارد: هر ۱۰ میلیمتر بارندگی مؤثر تقریبا برابر است با ۱۰۰ مترمکعب آب رایگان در هر هکتار. این میزان بارش در اقلیم گرم و نیمهخشک جنوب کشور، تنها یک رویداد جوی نیست؛بلکه یک آبیاری عمیق، طبیعی و کاملاً مؤثر برای باغات محسوب میشود. این میزان بارش اگر با اجرای پروژه های حساب شده آبخیزداری همراه باشد، آب مورد نیاز برای آبیاری پایدار باغ های نسل جدید در منطقه به راحتی فراهم می گردد.
نتیجه گیری
کشور ما در منطقه نیمه خشک قرار دارد اما این به معنی بی آبی مطلق و مجوزی برای تعطیلی کشاورزی و به خصوص باغداری ایرانی نیست. از نظر تاریخی، ایران همواره-به نسبت سرزمین های پربارش- با کمبود آب روبرو بوده است که همین امر باعث می شده ایرانیان ابداعات ماندگاری در حوزه مدیریت منابع آب داشته باشند. آنچه امروز جای بازبینی دارد نه اصل مساله کشاورزی، بلکه رفتار ما در زمینه مدیریت آب در بخش کشاورزی و سایر بخش هاست. لازم است با رویکردی مسئولانه، مصرف خود را کاهش و هم زمان بازدهی باغ ها و مزارع خود را افزایش دهیم و با اجرای پروژه های آب خیز داری، منابع آب زیر سطحی خود را مجدداً تغذیه نموده و از تبخیر سطحی نیز تا حد امکان جلوگیری نماییم و به یاد داشته باشیم که:
از تو حرکت، از خدا برکت!
